Adam yayınlarından 1982 yılında çıkan William Faulkner’in Döşeğimde Ölürken romanında Murat Belge, “ensest” sözcüğünü “kızılbaşlık” olarak çevirmiş.
Özgün hali: “One of them had to ride backward because the state’s money had a face to each backside and a backside to each face, and they are riding on the state’s money which is incest.”
M. Belge Çevirisi: “Birisinin öyle gitmesi gerek çünkü devletin parasının her yüze bir sırtı var, her sırta da bir yüzü, ve onlar da devlet parasıyla trende gidiyorlar ki buna da kızılbaşlık denir.”
1965 yılındaki De Yayınevi’nden çıkan ilk baskısında da aynı cümle var; “incest” yine “kızılbaşlık” olarak çevrilmiş.
*
*
*
Birkaç gündür “ensest-kızılbaşlık” çevirisi ile ilgili çevirmen Fatih Özgüven’e haklı bir öfke gelişti. F. Özgüven bu konudaki suçlamaları hiç kıvırmadan kabul etti ve özür diledi.
Ama konu Murat Belge olunca, düşünce dünyasında baskın olan ilişki ağı ve müritler ordusunun hemen hemen hepsi bu çeviriyi sessizce yok saydı, bir kısmı da buna çeşitli gerekçeler uydurdu.
Murat Belge’nin mürit ordusu ve ilişki ağı, bu çevirideki aşağılamayı ayıplamadılar.
F. Özgüven’e gösterilen haklı tepkinin 1000’de 1’ini bile göstermediler, ""bir hata olmuş" bile demediler.
*
Leke Tutmaz şeyhler
Türkiye’de düşünce dünyasında çok sıkı bir ilişkiler ağı var. Bazı insanlar ne yaparsa yapsın asla ama asla leke tutmuyor. O insanlara her şey serbest ve o insanlar ne yaparsa yapsın en küçük bir eleştiri yapmak dahi yasak.
Bu dokunulmazların öyle fanatik bir mürit kitlesi ve öyle sıkı bir şebekesi var ki bu kitle gözlerinin önünde olan bir olayı kolayca inkar edip düşman gördüklerine her türlü iftirayı atabiliyor. Ülkedeki düşünce dünyasını yönlendiren, ona rengini veren bazı insanlar herkesin gözü önünde, 50 kamera kayıttayken silah çekip 10 kişiyi öldürse ve siz de bu görüntüyü paylaşsanız bu kişilerin müritleri, sizi cinayetle suçlayabilir.
M. Belge’nin, alttaki yazıda yazılan tutum ve davranışları kaynak ve belgeleriyle birlikte ortadaydı.
Yazılanların hepsi, her cümlesi, her sözcüğü gerçekti. O yazının bir cümlesine bile yalan, yanlış ya da iftira diyemezler, demediler de. Ama bu yazıyı yazdığım zaman bu şebekenin uzantıları benim için en iğrenç hakaretleri sıraladı, beni suçladı, en kibar görünenleri “it”, “otistik”, “hain”, “ajan” gibi sözler sarf etti ve en son şebekenin ne yapsa “tatlı yaramaz” muamelesi gören bir uzantısı benim için “itlaf edilmeli” diye yazdı, diğerleri bunu alkışladı.
Bütün bunlar olurken bu şebekenin yancıları “şaka yapmış canım” diye bunu savundu.
Ortada hiçbir tartışma yoktu. Ortada NE YAPARSA YAPSIN her zaman utanmazca savunulan utanmaz, ahlaksız, vicdansız insanlar vardı.
Şimdi de farklı bir davranış beklemiyorum.
Ben topluma karşı, bana verilmemiş görevimi yerine getiriyor ve bu çeviriyle ilgili belgeleri tarihe not düşmek için yayımlıyorum; hepsi bu.
Buyurun, işte Murat Belge'nin çevirisini okuyun…
Taylan Kara